Öykücüler Sözlüğü • SAMET AĞAOĞLU

SAMET AĞAOĞLU

1909’da Bakü’de doğdu. İdeolog ve siyasetçi Ağaoğlu Ahmed Bey’in oğlu. İstanbul Fevziyye Mektebin’de, beyazıt ve Ankara Lisesi’nde okudu (1929). Ankara Hukuk Fakültesi’ni bitirdi (1931), İhtisas yapmak üzere Strasbourg Üniversitesi’nde bulundu ancak doktorasını tamamlamadan yurda dönmek zorunda kaldı (1932). Yurda dönünce İktisat Bakanlığı İş ve İşçiler Bürosu Tetkik Memurluğu’nda işe başladı.. Aynı Bakanlıkta İç Ticaret Genel Müdürü iken devlet hizmetinden ayrılıp (1946) avukatlığa geçti ve Demokrat Parti’nin kurucuları arasında yer aldı. 1950, 1954, 1957 seçimlerinde Manisa’dan Milletvekili seçildi, Başbakan Yardımcılığı, Çalışma, İşletmeler, Sanayi ve Devlet Bakanlığı yaptı. 27 Mayıs askeri darbesinde diğer Demokrat Partililer gibi o da tutuklandı ve Yassıada’ya sürüldü. Müebbet hapis cezasıyla İmralı ve Kayseri cezaevlerinde yattı. 7 Ekim 1964’te çıkarılan aftan yararlanarak serbest kaldı. Aftan sonra kendini tümüyle yazı çalışmalarına verdi. Edebiyat hayatına Ahmet Muhip Dranas ve Behçet Kemal Çağlar’la birlikte kurdukları Genç Türk Edebiyatı Birliği’nin yayın organı Hep Gençlik dergisinde (1930) yayınlanan yazılarıyla başladı. ilk öyküleri Varlık dergisinde yayınlandı (1931). Öykü ve yazıları Yücel, Şadırvan, ve Çığır dergilerinde, siyasi yazıları Kuvvet ve Kudret gazetelerinde yer aldı. Öykü kitapları dışında, Küçük Sanat Meseleleri (1939), Babamdan Hatıralar (1940), Kuva-yı Milliye Ruhu (1944), İki Parti Arasında Siyasi Farklar (1947), Babamın Arkadaşları (1958), Âşina Yüzler (1965), Arkadaşım Menderes (1967), Marmara’da Bir Ada (1972), Sovyet Rusya İmparatorluğu (1967), Demokrat Parti’nin doğuş ve Yükseliş Sebepleri – Bir Soru (1972), İlk Köşe (1978), Siyasi Günlük: Demokrat Parti’nin Kuruluşu (1992) adlı anı, gezi, siyaset, inceleme kitapları da bulunan Samet Ağaoğlu 1982’de İstanbul’da öldü.

Öykü Kitapları:

(Nebioğlu, İstanbul 1944, 13 öykü: İhtisaslar: İlk Görüş; Strazburg Geceleri; Katedral; Üniversite; Ren; Hatıralar: 5. A. Rue Prechter Atyas; 5. A. Rue Prechter Febüs; 5. A. Rue Prechter Naoma; Stamarof; Rahibin Aşkı; Bir Çinli Arkadaşım; Ayrılış. “2. bsm., 1962”)

(Varlık, İstanbul 1950, 8 öykü: Zürriyet; Mahalleye Dönüş; Sokak; Bir Hastahane Hatırası; Hayat Mücadelesi; Kediseven Sokağındaki Bahçe; Bir Hastanın Rüyaları; Otuz Sene Sonra)

(Varlık, İstanbul 1953, 7 öykü: Öğretmen Gafur; Oğlum; Babam; Bir İntihar; Ahmet Sai’nin Vicdan Azabı; Korku ve Neticesi; Yazamadıklarımdan)

(Varlık, İstanbul 1957, 3 öykü: Büyük Aile; Ahmet Sâi’nin Kokusu; Sağır Yalı)

(Ağaoğlu, İstanbul 1964, 4 öykü: Bir Gece Yarısı, Üç Kişi Arasında; “..............”; Hücredeki Adam)

(Ağoğlu, İstanbul 1965, 4 öykü: Ridilemet Nüklüm Teleda; Martılar; Onlardan Bazıları; Katırın Ölümü)