Öykücüler Sözlüğü • İLHAN TARUS

İLHAN TARUS

1907’de Tekirdağ'da doğdu. Babasının reji müdürlüğü yapması nedeniyle ilk ve orta öğrenimini Tekirdağ, Biga, Niğde, Erbaa, Konya ve Kütahya’da tamamladı. Kabataş Erkek Lisesi’nin 10. Sınıfındayken sınavla Hukuk Fakültesi’ne girdi (1925) ve buradan mezun oldu (1928). Pazarcık / Kahramanmaraş, Edirne ve Kayseri’de savcılık, hakimlik yaptı (1929-32). Görevine son verilince İstanbul’a yerleşti, çeşitli gazetelerde musahhih ve muhabir olarak çalıştı (1932-45). Görevden alınma itirazı olumlu sonuçlanınca Adalet Bakanlığı’ndaki işine tekrar döndü (1946-57). Edebiyat hayatına 1927’de Hareket dergisinde yayınlanan bir oyunuyla başladı. Öykü ve yazıları Servetifünun / Uyanış, Varlık, Seçilmiş Hikayeler, Yeditepe dergileriyle Ankara Zafer gazetesinde yer aldı. Öykü kitapları dışında Yeşilkaya Savcısı (1955), Var Olmak (1957), Uzun Atlama: Bir Endüstrileşmenin Romanı (1957), Hükumet Meydanı (1958), Duru Göl (1961), Vatan Tutkusu (1967) adlı roman, Ceza Hakimi (1940), Bir Gemi (1942), Savi Efendi (1962) adlı oyun, Hıfzıssıha Enstitüsü’nü Tanıtıyoruz (C. Baykal ile, 1940), Yüksek Ziraat Enstitüsü’nü Tanıtıyoruz (C. Baykal ile, 1940), Ahiler (1947) adlı tanıtma – inceleme kitapları bulunan İlhan Tarus 1967’de Ankara’da öldü.

Öykü Kitapları:

(Vakıf, İstanbul 1938, 35 öykü: Doktor Monro’nun Mektubu; Baba; Mahkumun Mektubu; Aynalı Gazino; Karıncalar Arasında; Kadın ve Ölüm; Bir Adamın On Senelik Hayatı; Korku; Ekspres; Gizli Harp; Kaptan; Kıskançlık; Kırmızı Mayo; Mahkumun Çocuğu; Çakıl Taşı; Bir Seyisin Ruhu; Casus; Otello’nun Ölümü; Lambalar; Bir Atın Rüyası; Kumarbaz; Terlikler; Rakı ve Rüzgar; Bir Ölü İçin Yaşayan; Bay Volfgang Fingestin’i İdam Ettiler; Kara Kalabalık; Gorilla; Kırbaç; İki Yüzlü Adam; Pirinç; Uşak; Kanguru; Bir Kurt Köpeği, Bir Kadın ve Bir Kelle; Osmanın Tarlası; Arkadaş)

(Kültür, İstanbul 1947, 9 öykü: Kanad; Bir Alacak İşi; Bir Kasabanın Ruhu; Ecnebi Mütehassıs; Kader; Talebe Kahvesi; Altındağ; Asansör; Kalfa Ana)

(Varlık, İstanbul 1950, 16 öykü: Apartman; Alışkanlık; Şerefli Sicil; Don – Gömlek Davası; Tiyatro; Adil Bey; Cenaze Kooperatifi; Kurban Bıçağı; Miro; Şair Halveti’nin Mezarı; Fedai; Sal; Demokrasi; Nefaset yağ Fabrikası; Sarı Han; Urgancı Naim Usta)

(Seçilmiş Hikayeler dergisi, Ankara 1952, 1 uzun öykü: Karınca Yuvası)

(Buket Matb., Ankara 1953, 17 öykü: Ekin İti; Pilav; Zina Davası; Yirminci Asır; Çocukluğumuz; Kurban; Müsahhih; Garson Hasan Efendi; Keçi; Makarna; Halka İyi Muamele; Kelleler; Efendimiz; Torba; Karabaş ile Mahmud; Kundak; Tek Kişilik Masa)

(Yeditepe, İstanbul 1954, 11 öykü: Merdivende İnsan Var; Bir Makinenin Gözyaşları; Odacı Namzedi; Üst Kat; Kör Nefis; Hesna Hanım; Köle Hanı; Köpek; Otuz Papel; Arzu; Sır)