PARİS KİTAP FUARI 30 YAŞINDA...

Paris Kitap Fuarı 25 ülkeden 1200 yayıncının ve binlerce yazarın katıldığı 500 etkinlikle birlikte hem Fransa’nın hem de dünyanın en önemli kitap fuarları arasında yer alıyor. Bu sene 30’uncu yaşını büyük etkinliklerle kutlayan fuara dünyanın tanıdığı ve değer verdiği yazarlar konuk oldu. Imre Kertesz, Nedim Gürsel, António Lobo Antunes, Patricia Macdonald, Firouz Nadji- Ghazvini, Amélie Nothomb, Anne Robillard, Luis Sepúlveda, Paul Auster, Umberto Eco, Alaa El Aswany, Michal Govrin, Andrei Guelassimov ve Peter James gibi Uluslar arası üne sahip yazarların dışında Fransa’dan Georges Balandier, Frédéric Beigbeder, Arno Bertina, Enki Bilal, Yves Bonnefoy, Stéphane Bouquet, Olivier Cadiot gibi önemli edebiyatçılar da fuara katıldılar. Son yıllarda 25 bini ticari amaçlı olmak üzere 200 binin üzerinde ziyaretçi, Fransızca yayıncılık dünyasını yakından tanıma fırsatı buldu. Fuarda özellikle Gallimard, Flammarion, Actes Sud ve Albin Michel gibi büyük yayınevleri hem standlarıyla hem de imza günleriyle öne çıkan yayınevleri oldular. Fransa’da yayıncılık sektörünün rakamsal büyüklüğü 4,5 milyar euro civarında. Sektörde 14 büyük yayınevinin yıllık cirosu 50 milyon euro ve üzerinde bu 14 yayınevi Fransa kitap piyasasının %57 sini oluşturuyor. Fransa da 15.000 yayıncı var %43 oranındaki pay kalan yayınevleri arasında dağılıyor. Kitap fiyatlarında ise fixed price uygulaması geçerli. Fransa’da kitap fiyatları ve indirim oranları her yerde aynı. Fransa’nın bu sistemi iyi işlettiği fuar da ki fiyatları incelediğimizde de göze çarpıyor.

Türkiye bu yıl fuara; Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Ticaret Odası ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. nin bir arada bulunduğu 250 m2 lik büyük ve görkemli bir standla katıldı. İstanbul Ticaret Odası farklı bir anlayışla katılım gösterdiği kitap fuarlarında yine üzerine düşeni yaparak İngilizce, Fransızca ve Türkçe prestij eserlerini özellikle İstanbul eksenli yayınlarını hem profesyonellere hem de ziyaretçilere hediye etti. Ayrıca İTO bir gelenek haline getirdiği çek-çek bavullarını 2000 ziyaretçiye armağan ederek İstanbul’un ve Türkiye’nin tanınmasına büyük katkıda bulundu. Kültür Bakanlığı, Basın Yayın Birliği, Türkiye Yayıncılar Birliği, İTO, Kültür A.Ş. , Türkiye Yazarlar Birliği ve Türkiye Yazarlar Sendikası çerçevesinde oluşturulan Ulusal Yürütme Komitesi tarafından hazırlanan sunum ve yazar programları ile Türk yayıncılığını ve edebiyatını tanıtmak, Türk yazarlarının eserlerinin yabancı dillerde yayımlanması için tüm kurumlar ve Ulusal Komite yüksek bir performans sergilediler. Bu arada Paris Kitap Fuarı’nın başından sonuna kadar stratejik planlamasında başrol oynayan İKSV ve Görgün Taner’e kusursuz bir organizasyon yapmalarından dolayı teşekkürü bir borç biliyorum. Standımızı renklendiren Kültür A.Ş.’nin Ebruzen ve Hat sanatçıları bir kez daha ülkemiz sanatını dünyaya gösterdiler ve büyük ilgi gördüler.
Konferans ve imza günlerine katılan yazarlar arasında İskender Pala, Serdar Özkan, Nedim Gürsel, Ayşe Kulin, Sadık Yalsızuçanlar, Nazlı Eray, Yalvaç Ural, Salih Zengin, Doğan Hızlan, Semih Gümüş, Metin Celal, Ömer Lekesiz, Mine G. Kırıkkanat, Mehmet Murat Somer, Celil Oker, Mehmet Coral, Metin Cengiz, Faruk Bilici, Ataol Behramoğlu, Timour Muhidine yerlerini aldılar.

Türkiye Ulusal Standında ayrıca 5 yılda, 50 Ülkede, 40 dilde, 632 esere destek veren TEDA projesi ile ilgili bir bölüm oluşturuldu. Türk Edebiyatını Dışa Açma projesi TEDA ile ilgili bakanlık ve komite yetkilileri proje hakkında Fransa’daki ve Dünya’daki yayıncılara bilgiler verdiler. Ülkemizden gelen profesyonel ajanslar da hem Türk Edebiyatını, hem TEDA’yı hem de temsil ettikleri profesyonel yayıncıların eserlerini Dünya’ya tanıtma ve pazarlama şansı buldu.

Fuar’ın 30. Yılı etkinlikleri dışında Çizgi Roman sever Fransızların varlıklarını bu yıl yeniden gözlemledik. Fuar standları duvarlarının kenarına oturan çocukları görmenizi isterdim. Çizgi Romanları imzalayan yazarların kuyruklarında bekleyen gençleri görmenizi isterdim. Paul Auster için bekleyen yaklaşık 1000 kişinin nasıl sırada beklediklerini görmenizi isterdim. Yemek kuyruğu değildi! Bedava dağıtılan giysi kuyruğu da değildi! Kitap kuyruklarını görmenizi isterdim. Fransız yayıncıların elde ettikleri ciroların ülkemizde yakalanması için yayıncılarımızı da dışa açmalıyız tıpkı TEDA projesi gibi. Ülkemiz yayıncılarının Uluslar arası fuarlara katılımını kolaylaştıracak yollar bulunmalı. Ülkemiz yayıncılarının önünü açacak formüller bulmalıyız. Yayıncılarımızın çoğunluğu İstanbul merkezli olduklarına göre İstanbul Ticaret Odası ile yeni bir konsept geliştirmeliyiz. Belki KOSGEB’in olanakları artırılmalı, belki Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın imkanları yayıncılar için özel olarak kullanılmalı. Belki de İstanbul Ticaret Odası Avrupa Birliği Şubesi ile çeşitli projeler yapılmalı. Yayıncılarımızı bütün fuarlarda destekleyen ve bizlerle birlikte olan İTO yönetim kurulu üyeleri Mehmet Develioğlu ve İsrafil Kuralay İTO meclis üyeleri, Erhan Erken ve Osman Nuri Öztürk yine bizlerle birlikteydiler. Onlardan aldığımız güç ve enerji ile ülkemizi her geçen gün daha iyi temsil edeceğimize olan inancımız artıyor.

Ayrıca 23-24 Mart 2010 günlerinde Uluslararası Kitap Fuarları Türkiye Ulusal Yürütme Komitesi ve Fransız Yayıncılar Birliği dış ilişkiler kuruluşu BİEF’in (Uluslararası Fransız Yayıncılar Ofisi), organizasyonu ile Türk ve Fransız Yayıncıları’nın buluşup bilgi ve görüşlerini paylaşmaları amacıyla Türk – Fransız Yayıncılar Buluşması adlı iki günlük bir seminer düzenlendi.

Paris’te SNE (Fransız Yayıncılar Sendikası) salonlarında gerçekleştirilen toplantılara Türkiye’den 21 Fransa’dan 80 yayıncı katıldı. Altın Kitaplar, Apollon, Boyut, Can, Erdem, Hayat, İletişim, İnsan, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İş Bankası Kültür, Kaknüs, Kaynak Yayın Grubu, Literatür, Mavi Ağaç, Metis, Nesil, Pozitif, Sel, Timaş, Turkuvaz, Yapı Kredi Yayınları yöneticileri Türkiyeyi temsil etti. Fransa’dan ise Gallimard, Hachette, Flammarion, Robert Lafont, La decouvert gibi önemli yayıncılar toplantılara katıldı.


BIEF Genel Başkanı Alain Gründ ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Prof.Dr. Onur Bilge Kula’nın açış konuşmalarından sonra Yayıncılığa Genel Bakış, Telif Hakları, Vergilendirme, Kamu Yardımları, Yayıncı, Kitabevi ve Dağıtımcı İlişkileri, Türkiye ve Fransa arasında Telif Alışverişi, Çeviri yardım programları, edebiyat, çocuk kitapları, sanat ve prestij kitapları ve sosyal bilimler yayıncılığı üzerine oturumlar yapıldı.


Münir Üstün

Ulusal Yayıncılık Komitesi Yürütme Kurulu Üyesi

Yayıncılık Moderatörü