Arapça “dikkat” kelimesi, Türkçe “dik” ve bu kökten türeyen kelimelerle fonetik bir uyum içinde olduğundan, dilimizde tehlikeli en azından olumsuz durumlara karşı bir uyarı olarak rahatça kullanılagelmiştir.
Örneğin, Dikkat, köpek var! Dikkat, kaygan zemin! Dikkat, yüksek gerilim, çarpar! Dikkat, özel alandır, girilmez! söyleyişlerindeki gibi...
İstanbul’daki belediyelerden biri reklamcılarının “dikkat” kelimesinden türettiği bir sloganı “kültür” için kullanmakta bir beis görmediği gibi bunu açık havadaki reklam alanlarında da teşhir etmiş boy boy...
“Dikkat burada kültür var!”
Elbette buna karşılık, “yapılmış bir dangalaklık” denilip geçilebilir.
Ama konu bu kadar basit değil.
Değil çünkü, “Dikkat burada kültür var!” söyleyişi çarpık bir zihniyeti, farklılığı yanlışlığından kaynaklanan müptezel bir idraki temsil etmektedir.
Çünkü “dikkat” kelimesi en çok kurumların halkla iletişimlerinde kullanılan bir kelimedir.
Her işinde halkla yüzyüze bulunan belediyeler içinse, güya onların halk için ürettiklerini gösterme “kod”larından, “anahtar” kelimelerinden biridir.
Örneğin, “Dikkat, kanalizasyon çukuru!”, “Dikkat, çöp aracı saat 14.oo’te geçer!”, “Dikkat, beton düşebilir!” “Dikkat, iş makinası çıkabilir!” uyarılarının tercümesi belediye açısından şöyledir:
“Sağlığınız için kanalizasyon kazıyoruz, biz sizin için zahmete giriyorsak, sizler de bu çukurlara düşmemek için zahmet buyurunuz ve zahmetinizle bizim çektiğimiz daha yoğun zahmeti anlayınız.”
“Sizler tıkınırken, giyinirken, ederken, eylerken çöp üreten bir topluluksunuz. Çöpünüzü biz ortadan kaldırarak sizi pisliğe gömülmekten kurtarıyoruz. O halde saat 14.oo’te çöplerinizi adam gibi dışarıya koyunuz ki, biz de sizi onlardan kurtarma lütfumuza muhatap edebilelim.”
“Biz buraya, sizin hizmetleriniz için bir bina dikiyoruz, bunu görünüz, görmezseniz başınıza beton düşsün.”
“Bakın biz iş makinaları aldık sizin için, onları gece gündüz çalıştırıyoruz. Bunca makina, bunca iş gücü size hizmet verme konusunda bizim çabamızı göstermeye yetmez mi? Bunu ne zaman göreceksiniz ey gafiller.”
İlgili örnekler de, tercümeleri de çoğaltılabilir elbette...
Dediğimiz gibi bir yerde “dikkat” kelimesi kullanılıyorsa orada “çok daha fazla” bir gösterme çabası var demektir.
İmdi, “Dikkat, burada kültür var!” sloganına gelince...
Bu da, “biz yolunuzu, gazınızı, kanalizasyonunuzu, çöpünüzü toplamayı nasıl bir hizmet olarak yapıyorsak, bakın ey ahali kültrünüzü de “yapıyoruz”; bizim yaptıklarımız zor ve zahmetli işlerdir, size de zorluk verir, ama sonuçları güzeldir.” demektir.
Hele de bu sloganı, en kallavi puntolarla nakşettiğiniz panoların zeminini, yeniçeri kılıklı bir yazarla, “yut beni ey rahmet” türünden ucuz vaaz kitapları yazan birinin “mütebessim kelle”lerinden oluşan fotoğraflarla da bezemişseniz, her türlü yorumu zait hale getirmişsiniz demektir.
O halde buyurun:
“Dikkat, burada kültür var!”
Ve o halde:
“Bırakınız yapsınlar!” ki, yaşasın Kapitalizm!
www.okudumyazdim.net ‘ten alınmıştır.