SANAT ve ŞİİR

Şiir üzerine yazılanlar ve şiir üzerine söylenenler her geçen gün artıyor. Kimi şiiri seviyor ama neden sevdiğini bilmiyor kimi ise şiire çok uzak. Şiir her zaman kendini sevene çok yakın olmuştur. Şiir yazmak nasılki bir marifetse onu okumak da, dile getirmek de ve şiiri anlamak da aynı marifette özentilidir. Şiiri anlamak ve yorumlamak hiçbir zaman basite indirgenmemeli. Şiir yazmak nesir yazmaktan çok daha zor bir iştir. Az sözcükle çok şey anlatmak belli bir bilgi birikimi gerektirir.

Haşim gibi usta şairler gizledikleri şeyi herhangi bir ipucu ile sezdirip şiiri, şairle okuyucu arasında "ortaklaşa bir duygulanma dili" haline getirebiliyorlar. Ama birçok şair bunu yanlış anlamakta, düşündüklerinin yarısını söylemekle kapalılığı sağladığını sanmaktadır. Bu durumda yeni şiiri seven eleştiren bile şiiri yanlış anlıyorsa ; artık herhangi bir okuyucunun halini siz düşünün.
"Sanat toplum içindir" sözüne diyeceğim yok; ama yorumlanış şekline katılmıyorum. Bu söze göre sanatçının görevi; toplumun güzellik gereksinmesini karşılamak, güzellik açlığını doyurmak değil midir? Aslında gerçekten büyük olan ya da büyük denen toplumsal sorunlara değinmeyi toplumun yararına bir iş sayıyoruz; ama toplumun güzellik gereksinmesini karşılamak üzere yazılmış eserleri dışlıyoruz. Halbuki gülün güzelliğini anlatan şiirde insanların eğlenmelerini, oynamalarını sağlayan davul-zurna havaları da toplum içindir.

Ama ben her zaman "sanat, sanat içindir" görüşünü savunanlardanım. Özellikle şiirde bu çok belirgindir bende. Yerel gazetelerde bazı insanların yazdığı şiirler gerçekten de çok büyük bir bilgi eksikliğinin, kitap okuma alışkanlığının olmadığını gösteriyor. Şiir kıskanç bir türdür. Eğer başka alanlarda uğraşıyorsanız ve şiire yeteri kadar özen göstermiyorsanız şiir yazmak sizin için çok zor olacaktır ve yazdığınız şiir sokakta konuşulan dilden farksız olacaktır. Ben her şiiri anlarım diyenlere de çok kızıyorum. Yok efendim Nazım Hikmet'in şiirlerini herkes çok rahat anlarmış. O zaman al bir tanesini örneğin "Makineleşmek" şiirini bir lise öğrencisine okut sana ne anlatacak.

Eski edebiyatçılarımızdan "nasıl ki körler için resim yapılamazsa şiirden anlamayanlar için de şiir yazılamaz, sanat yapılamaz" görüşüne tamamen katılıyorum. Nasıl ki duymayan birisine müzik yapamıyorsanız, görmeyen birisine renkleri anlatamıyorsanız, sanattan uzak olanlara da sanattan bahsetmek ve onlar için sanat yapmak sadece zaman kaybıdır.